Herman van Wezel, Krijn van der Wende, Adri van der Laan, Michel Koppenaal
Gasten:
Vervoer:
Bus met aanhangwagen
Donderdag 15 en vrijdag 16 februari; Als deze laatste ‘volg ons’ van werkbezoek 69 geschreven wordt, kan er teruggekeken worden op een gezegend werkbezoek. Vrijwel alle bespreek- en aandachtspunten van het werkbezoek konden worden afgewerkt. Doordat het programma vlot kon worden afgewerkt was er donderdag niets meer te doen dan nog wat laatste dingen ten afscheid met de leiding te bespreken, boodschappen voor de terugreis te doen, koffers te pakken, de bus te laden voor de terugreis en afscheid te nemen. In tegenstelling tot de weersomstandigheden in de eerste dagen leek het nu wel een zomerse en vredige dag. Maar het gebulder van de artillerie op het oefenterrein in de nabijgelegen Karpaten liet blijken dat de vrede nog ver weg is. Door de leiding van Rehoboth en hun echtgenotes, personeel van Rehoboth en enkele bewoners werden de deelnemers aan het werkbezoek uitgezwaaid en kon de reis richting Nederland beginnen. Tijdens deze lange tocht kon tevreden worden teruggeblikt op de vele activiteiten die konden worden uitgevoerd en wat nog belangrijker is: de contacten konden vernieuwd worden en uitgebreid. Verder kwamen de mensen van het werkbezoek deze dagen weer onder de indruk van het ‘gewone’ werk in Rehoboth. De verzorgsters en de dames in de keuken doen er alles aan om de bewoners een goed ‘thuis’ te bieden. Hierbij wordt ook de geestelijke verzorging niet vergeten, zoals de dagelijkse dagopening door één van de verzorgsters en het wekelijkse zanguurtje met overdenking door schoolkinderen en hun docente.
Dat het ‘runnen’ van een verzorgingshuis nodig blijft, bleek tijdens de bezoeken aan hulpadressen en aan aspirant-bewoners. Mensen die geen familie of mantelzorgers hebben die hen kunnen of willen verzorgen zijn in Oekraïne aan hun lot overgelaten. Stichting OZO en verzorgingshuis Rehoboth kunnen hierin hulp bieden, in zowel het leveren van hulpmiddelen, voedselpakketten of een plaatsje in Rehoboth.
Dat het meenemen van hulpmiddelen nodig blijft, is ook de afgelopen dagen gebleken want zo kon er aan het kinderwerk The Shelter veel gebreide kinderkleding worden gegeven, ook andere kleren en dekens worden later verdeeld onder allerarmsten in de regio. Tijdens het bezoek aan de splinternieuwe supermarkt aan de rand van het dorp, bleek dat het incontinentiemateriaal voor ouderen in Oekraïne niet te betalen is. Omgerekend kost één luier daar ongeveer 70 eurocent. Twee á drie euro per dag is een groot bedrag voor wie niets heeft of een heel klein pensioentje. Zorgverzekeringen zijn er niet. Momenteel is er in Rehoboth een behoorlijke voorraad incontinentiemateriaal. Volgens de leiding is er momenteel niet zoveel nodig, maar dit kan heel snel veranderen en daarom blijft incontinentiemateriaal hard nodig. Overigens wordt ook materiaal uitgedeeld aan mensen buiten Rehoboth die het nodig hebben en niet kunnen betalen. De reis richting Nederland verliep heel voorspoedig. De grenspassages van Oekraïne naar Hongarije duurde ongeveer twee uur. Wel moest heel de bagage worden gecontroleerd. De lange rit naar het eiland ging zo vlot dat vrijdag in het begin van de middag de grens bij Venlo al. kon worden gepasseerd. Ook deze keer is er weer huiswerk door het OZO-bestuur meegenomen. Er zal besloten moeten worden over nieuwe projecten, zoals de afbouw en de inrichting van het mortuarium, de uitbreiding van de hulpadressen. Het vervoer werd ook dit keer weer geheel gesponsord door Firma de Branding uit Ouddorp. De dank van het OZO-bestuur hiervoor is heel groot. Toch zal er waarschijnlijk de komende tijd iets veranderen in de vervoersmogelijkheden voor de werkbezoeken en hulptransporten omdat het Ouddorpse bedrijf andere keuzes gaat maken. Natuurlijk is dit een belangrijk punt op de komende bestuursvergaderingen.
Vrijdagavond werd het bezoek in de bus afgesloten met gebed. De Heere God werd dankgezegd voor het mooie werk dat gedaan mocht worden en de goede contacten die mochten worden gelegd. Verder mocht ook de nood van Oekraïne voor de Heere gelegd worden want ondanks de zomerse omstandigheden is het nog steeds een land dat in oorlog verkeert. Moge God spoedig vrede geven in Oekraïne.
Woensdag 14 februari; Op deze laatste volledige dag van het werkbezoek op Rehoboth zijn er weer veel activiteiten geweest. De nieuwe kachel die deze week alleen op gas werd gestookt wordt in de ochtend overgeschakeld op stookhout. De kachel moet nu drie keer per dag bijgevuld worden met hout. Het apparaat is heel zuinig en gebruikt in vergelijk met de oude installatie maar weinig hout.
Met de directeur van Rehoboth werd een bezoek gebracht aan een vrouw in Nagydobrony die had aangegeven graag in het verzorgingshuis te komen wonen. Tijdens het gesprek bleek dat deze 76-jarige mevrouw onder niet zo gemakkelijke omstandigheden leeft. Momenteel woont ze bij haar zuster, maar daar kan ze niet blijven. Ze heeft een broer die al in Rehoboth woont, dus is het logisch dat ook zij voor Rehoboth kiest. Zij is nog redelijk gezond en binnenkort zal, na een tweede gesprek, worden besloten of ze in Rehoboth kan gaan wonen.
In de middag werd nog een kijkje op de boerderij genomen waar in een kas tomatenzaadjes één voor één in een potje werden geplaatst. Het is de bedoeling dat de zaadjes bij een temperatuur van ongeveer 30 graden gaan ontkiemen en groeien, zodat de planten over enige tijd in de foliekassen kunnen worden geplant. Maar eerst groeien in die kassen de radijsplantjes. Deze zullen als eerste van het seizoen worden geoogst. Verder worden de gepote aardappelen nu beregend, zodat ze in mei ook kunnen worden geoogst. Later in de middag stonden vier bezoeken op het programma. Dit waren adressen in twee dorpen in de buurt van Nagydobrony. De contacten werden gelegd via de burgemeesters van die plaatsjes. De bedoeling was om enkele voedselpakketten te bezorgen bij heel arme gezinnen of personen. De burgemeester van Telek begeleidde het bezoek aan een oude vrouw die onder zeer arme omstandigheden leefde. Voordat ze op de foto ging, kamde ze toch nog even haar haar. Naast het voedselpakket kreeg ze ook een mooie jas, meegebracht uit Holland, die haar perfect paste en waar ze heel blij en dankbaar voor was. Mooi dat hier ook hulp kon worden verleend. Het volgende adres was nog schrijnender. Hier was een vrouw van 54 jaar die in bed lag. Zij leed aan de ziekte van Alzheimer en kon eigenlijk alleen maar in bed liggen. Haar zoon, die ook bij het bezoek aanwezig was, legde uit dat hij nog niet zo lang geleden getrouwd was en in Nagydobrony woonde. Hij had graag zijn moeder in huis genomen maar zij wilde dit niet en daarom was ze veel alleen en lag altijd in bed. Ook hier werd een voedselpakket achtergelaten. De reis ging verder naar het volgende dorp: Csongor. De burgemeester van deze plaats vertelde dat hij naast burgemeester ook elektricien en boer is. Samen met hem werden twee adressen bezocht en voedselpakketten afgeleverd. Aan een oude man die heel primitief woonde en aan een gezin dat eigenlijk geen huis had maar in een woning van de kerk leefde. Een dochter nam het pakket in ontvangst want haar moeder was niet thuis. Er waren ook gebreide kleren meegenomen, maar de burgemeester vertelde dat de mensen zich schamen om kleding aan te nemen van een hulporganisatie. De kleding werd in het dorpshuis achter het gemeentehuis achtergelaten. De burgemeester zal later de kleding verdelen en hier ook foto’s van maken. Deze dag was er weer de confrontatie met de grote -soms verborgen- armoede in het werkgebied van Stichting OZO. Daarom is aan de burgemeesters gevraagd als er nog hulppakketten nodig zijn of andere hulpgoederen dat ze altijd contact met Rehoboth kunnen opnemen. Zo was dit de laatste volledige dag op Rehoboth. De koffers kunnen worden gepakt en donderdagmiddag zal de terugreis weer worden aanvaard. Tot nu toe kan er worden teruggekeken op een gezegend werkbezoek waar ook veel materiële zaken konden worden uitgevoerd en besproken. Stichting OZO is dankbaar dat de Heere God het werk ten bate van de allerarmste naasten nog steeds wil zegenen. De volgende en afsluitende ‘volg ons’ zal DV zaterdag op de site verschijnen.
Dinsdag 13 februari; Vandaag werden er verschillende activiteiten ondernomen. Nog voor het ontbijt was Jenö Hidi aanwezig. Met hem werd de gang van zaken van Rehoboth besproken. Een belangrijk deel hiervan is de calculatie en de invoering van een nieuw systeem dat Michel en Albert hebben ontwikkeld. Vervolgens werd op de boerderij gekeken hoe de eerste pootaardappelen de grond ingingen. Deze aardappelen worden geteeld in de foliekassen. De verwachting is dat de aardappelen in mei kunnen worden geoogst. Dan komt er weer plaats voor een ander gewas. De poters worden handmatig in tevoren geploegde geulen gelegd. Vervolgens worden er, weer handmatig, de geulen dicht geharkt. Een watersysteem zorgt voor een goede luchtvochtigheid. Dit bevordert natuurlijk ook weer de groeizaamheid.
In de middag was er een gesprek met de burgemeester van Nagydobrony. Men is aan de rand van het dorp, bij de OZO-boerderij, bezig met de bouw van een aula op de begraafplaats. Aan een dergelijk gebouw is grote behoefte. Hier in Oekraïne is het gebruikelijk dat, als iemand overleden is, hij of zij binnen een dag wordt begraven. In deze tijd, nu veel verwanten elders zijn gaan wonen en langer moeten reizen voor een condoleance en begrafenis, moeten de overledenen langer ‘boven aarde’ staan. Om de stoffelijke overschotten langer te kunnen bewaren en om op een stijlvolle manier afscheid te nemen, is er behoefte aan een aula of mortuarium. Een organisatie uit Hongarije heeft de start van de bouw bekostigd. Er staat nu aan de rand van het kerkhof een casco, dat nog afgewerkt moet worden. Vanuit de burgerlijke gemeente was een tijdje geleden het verzoek gekomen of Stichting OZO een bijdrage kan leveren bij de afbouw van de aula. Dit verzoek kwam gelijktijdig met de vraag vanuit Rehoboth of er geen koelsysteem aangeschaft kan worden. Waarmee de stoffelijke overschotten langer bewaard kunnen worden voor dat men overgaat tot de begrafenis. Dit om dezelfde redenen waarom een mortuarium gewenst is. Want als er iemand in Rehoboth overlijdt is er nauwelijks tijd om de verwanten de gelegenheid te geven om de begrafenis bij te wonen omdat men steeds verderaf is gaan wonen. Zowel voor de afbouw als voor een draagbaar koelsysteem is natuurlijk een groot bedrag nodig. Het OZO-bestuur zal hier binnenkort een besluit over nemen. Allereerst moet natuurlijk duidelijk worden wat de kosten van deze voorzieningen zullen zijn. Als er een positief besluit komt, zal hier een OZO-project van worden gemaakt. Natuurlijk zal dit dan onder meer via de OC bekend worden gemaakt.
In de avonduren werd nog via de telefoon contact gezocht met de andere bestuursleden, die deze reis niet mee konden. Hier werd weer even bijgepraat. Ook voor de woensdag staan er nog verschillende besprekingen op de agenda.
Maandag 12 februari; Op de eerste dag van deze werkweek was er veel te doen in Rehoboth voor de deelnemers aan het werkbezoek. Door de dag heen werden er een aantal gesprekken gevoerd met Jenö en János. Hierbij werd het reilen en zeilen van Rehoboth, het hulpverleningswerk en de andere projecten besproken. Een belangrijk deel van de gesprekken met János ging over de exploitatie van de boerderij. Ondanks de moeilijke weersomstandigheden was het resultaat toch nog gunstig. Vooral de gewassen in de kassen brachten voldoende op. Vooral als er vroeg geoogst kon worden, zoals de radijs. De resultaten van de gewassen op de koude grond werden gedrukt door de vele regen in het najaar en in de winter. Zoals al eerder vanaf deze plaats is geschreven, staat de maïs voor een groot deel nog op het land. Technisch is het mogelijk om de maïs nog in april te oogsten, wanneer het land voldoende opgedroogd is om overheen te kunnen rijden. Het gevolg is wel dat er pas na deze late oogst geploegd en nieuwe gewassen ingezaaid kunnen worden, zodat ook het nieuwe jaar met een verlate start begint.
In het verzorgingshuis was ook nog het één en ander te doen. De voorraadkamer is opgeruimd en de opgeslagen goederen werden gesorteerd. Verder was er in de middag een ‘brillenuitzoekdag’ in Rehoboth. Van een opticien uit Barendrecht heeft Stichting OZO meer dan duizend gebruikte brillen gekregen. De brillen mochten worden uitgedeeld in Oekraïne. Zondag is er vanaf de kansel in de kerk van Nagydobrony afgelezen dat maandagmiddag de ontvangstruimte van Rehoboth een paar uur geopend zou zijn en dat mensen die behoefte hebben aan bril er één uit konden kiezen. Dit was een succes want minstens zestig belangstellenden liepen langs de tafels met honderden uitgestalde brillen. Er werd gepast, gemeten en gekeken of de sterkte goed was. Veel mensen -vooral ouderen- gingen met een bril huiswaarts. Het blijkt dat deze activiteit in een behoefte voorziet. In Nagydobrony is het niet zo gemakkelijk om aan een bril te komen. Over het algemeen moet men naar een grotere plaats om de ogen op te laten meten. Daar komt nog bij dat brillen duur zijn en daar heeft niet iedereen geld voor. Besloten werd om wekelijks een brillenactie te houden door op een vaste tijd hiervoor de gelegenheid te geven. Ook mensen uit de omliggende dorpen zullen hiervoor uitgenodigd worden.
Tijdens de brillenactie kwam ook een meisjeskoor van het gymnasium langs om enkele liederen te zingen voor de bewoners van Rehoboth. Naast zang hield hun docente ook nog een korte meditatie. Na het optreden van het koor gingen de meisjes van het koor in gesprek met de bewoners. Het was bijzonder te zien hoe deze jonge meisjes met de bewoners in gesprek gingen. Eén van hen deelde zelfgeschreven kaartjes met een Bijbeltekst uit aan de aanwezigen. Uit de reacties bleek dat dit wekelijks optreden zeer in de smaak valt. Het is mooi dat op deze manier oud en jong verbinding met elkaar zoekt. Stichting OZO is dankbaar dat zij hierin ook een bijdrage mogen leveren.
Het avondeten werd in de schuur achter Rehoboth genuttigd voor een maaltijd van patat en shaslick. Deze laatste werd op traditionele manier bereid door Jenö. Zowel de echtgenotes van János als Jenö waren bij het eten aanwezig. Het was goed om ook op ontspannen manier bij elkaar te zijn, waarbij bijgepraat werd over een ieders familie en omstandigheden.
Zondag 11 februari; Op zondagochtend werd, zoals gebruikelijk, ter kerke gegaan. De dienst in de kerk van Bátyú werd bijgewoond. De voorganger was de eigen predikant van het dorp Géza Kacsó. Hij preekte over Johannes 9: De genezing van de blindgeborene. Deze kerk wordt al een aantal jaren door deelnemers aan de werkbezoeken bezocht. En steeds weer valt het op dat het bezoekersaantal terugloopt. Ds. Kacsó vertelde na de dienst dat het aantal regelmatige kerkgangers met ongeveer de helft is afgenomen. Deze morgen waren er ongeveer zestig mensen in de kerk aanwezig. Vroeger was dit aantal meer dan het dubbele. De oorzaak hiervan is het vertrek van veel jonge gezinnen naar het buitenland. Deze tendens is al langer aan de gang, maar na het uitbreken van de oorlog is deze versneld. Mensen die de grens over gaan, wordt te verstaan gegeven: ‘Je mag over de grens, maar je mag niet meer terugkeren’. Velen kiezen daar dan ook voor. Het gevolg hiervan is lege en stille dorpen, een groot gebrek aan arbeidskrachten en mantelzorgers. Na de dienst werd nog even bij de familie Kacsó langsgegaan en afscheid genomen. Dorá werd sterkte en beterschap van haar brandwonden gewenst. Het echtpaar heeft veel tegenslag te verwerken gekregen en, zo gaven ze aan, hen wordt dan wel eens gevraagd of ze ook niet naar Hongarije willen gaan. Maar ze zijn ervan overtuigd dat God hen hier geroepen heeft en aan die roep willen ze gehoor blijven geven. Beiden hopen ze op een beter vaderland als Jezus terugkomt en aan alle oorlog en ellende een einde komt.
Na het afscheid werd nog een bezoek gebracht aan één van de ouders van kinderen die The Shelter bezoeken. Deze moeder leeft met haar twee zoons onder arme omstandigheden. Toch heeft ze geen behoefte aan kleding of andere goederen want haar vader woont bij haar in en die heeft werk, evenals haar partner. Wel heeft ze speciale medicijnen nodig omdat één van haar zoons ziek is. Hij kampt met longproblemen en er zijn niet voldoende medicijnen voorhanden of verkrijgbaar. Ds. Géza overhandigde haar een aantal doosjes medicijnen waaronder ook ‘gewone’ paracetamol.
Langs de weg van Bátyú naar Nagydobrony werd even gestopt bij een grote begraafplaats. Hier waren drie graven waar de Oekraïense vlag bij was geplant. Dit zijn graven van soldaten die zijn gesneuveld in de strijd in het oosten van het land. Jonge mannen die misschien vorige jaar nog op de akkers in de buurt van Nagydobrony werkten, rusten nu in een soldatengraf. Slachtoffers van een verschrikkelijke strijd die dagelijks veel slachtoffers eist. Een oorlog op een ver weg gelegen slagveld, maar die ondanks dat, niet aan West-Karpatië voorbijgaat.
De zondag werd verder in ontspannen rust doorgebracht. Voor de komende werkweek staan nog verschillende activiteiten op het programma. Een verslag hiervan leest u de komende dagen in de verschillende ‘volg ons’.
Zaterdag 10 februari; In de ochtend werd direct na het ontbijt een bezoek gebracht aan de benedenverdieping van het verzorgingshuis. Hier wonen de bewoners en voor hen was er een leuke attentie, verzorgd door Bakkerij Koese uit Sommelsdijk. Voor iedere bewoner was een zakje met een Flakkeese specialiteit: echte Flakkeese kruukplaetjes. Bij de persoonlijke overhandiging, bleek dat dit gebaar door de bewoners heel erg op prijs werd gesteld. Het was goed om te zien dat de verzorgsters van Rehoboth er alles aan doen om de bewoners een goed thuis te geven. Ook wordt Bakkerij Koese vanaf deze plaats hartelijk dank gezegd voor het schenken en verpakken van de Flakkeese kruukplaetjes.
’s Ochtends werden ook twee fotocollages in de grote eetzaal van het verzorgingshuis gehangen. Op deze foto’s staan verschillende hedendaagse bewoners en uit het nabije verleden. Natuurlijk kregen deze collages grote belangstelling van zowel de bewoners als de personeelsleden. Het is de bedoeling dat er later nog meer van dergelijke fotopanelen worden geplaatst.
In de middag werd een kijkje bij de boerderij genomen. Er moest daar nog een reparatie aan de combine worden verricht. Hierbij werd door de technische mensen geassisteerd en geadviseerd. Het was heel goed te zien dat de wateroverlast van de afgelopen maanden grote gevolgen heeft voor het reilen en zeilen op de boerderij. Niet alleen op het terrein van de boerderij stonden grote plassen en modderpoelen maar ook op de aangrenzende akkers stond de mais voor grote delen in het water. Van dorsen is voorlopig geen sprake. Ook in Nederland is wateroverlast op de akkers maar daar is een watersysteem dat overtollig water redelijk vlug kan afvoeren. In Oekraïne zijn deze mogelijkheden er niet. Het gevolg is dat de mais die normaal in het najaar wordt geoogst, nu de plaats nog inneemt van gewassen die anders op de akkers zouden worden gezaaid of gepoot. Afgelopen week is er in enkele foliekassen radijs gezaaid. In deze kassen kan vroeg gezaaid worden en dus vroeg in het seizoen worden geoogst. Na de radijsteelt zullen de tomaten, komkommers, vroege aardappels en andere gewassen in de kassen worden gepoot en gezaaid. Momenteel is men op de boerderij druk bezig om de ‘schoten’ van het pootgoed handmatig te verwijderen. Een handeling waarvan niet iedereen van de noodzaak overtuigd is. In Oekraïne doet men geen pogingen om de wortelgroei aan het pootgoed te beperken.
Aan het einde van deze werkdag werd nog vergaderd met Jenö Hidi over het reilen en zeilen van Rehoboth. Later in de week zal nog vaker overleg plaatsvinden.
Gelukkig kon er vandaag weer gezien worden dat het werk van Stichting OZO in al haar facetten ondanks de oorlog elders in het land nog doorgang mag vinden. De dank aan God hiervoor en de waardering voor de steun van de OZO achterban is heel groot.
Morgen -zondag- is het de bedoeling dat de kerkdienst bij ds. Géza Kacsó in Bátyú wordt bijgewoond.
Vrijdag 9 februari; De eerste ochtend van een werkbezoek van de Stichting OZO kent een vast ritueel. Na het traditionele ‘ei-rijk’ ontbijt wordt een ommetje gemaakt over het buitenterrein van verzorgingshuis Rehoboth en dan komt het inspannende karwei om de kar te lossen. Op de begane grond worden de spullen gesorteerd: gereedschap, brandweerspullen, gebreide kleding, medische artikelen waaronder incontinentiemateriaal worden opgeslagen. Later zal een en ander gesorteerd worden en zal een arts kijken welke artikelen van het medisch materiaal in Rehoboth kunnen worden gebruikt of naar een gezondheidsinstelling in de regio gaan. Ook zal er gevraagd worden of het leger nog materiaal kan gebruiken.
De voorraadschuur achter Rehoboth -waar in november door een OZO-team elektriciteit is aangelegd- bevat momenteel veel tarwe. Een deel van de tarwe werd deze ochtend opgehaald. Tarwe wordt in Rehoboth gebruikt als ‘ruilmiddel’. Men levert tarwe aan iemand die hiervoor bijvoorbeeld kunstmest teruggeeft. Dit ‘gesloten beurzen-systeem’ wordt in Oekraïne veel gebruikt. Verder werd ook de nieuwe kachel bewonderd die nu helemaal operationeel is en keurig afgewerkt. Ook werd er met de leiding van Rehoboth en de boerderij bijgepraat over verschillende zaken. In de middag werd een bezoek gebracht aan het dorp Bátyú waar het door Stichting OZO gesponsorde kinderproject The Shelter draait. Kinderen worden hier enkele dagen in de week opgevangen, krijgen een warme maaltijd, worden geholpen met het maken van huiswerk, krijgen een bad en volgen een bijbel-les. Deze kinderen komen uit een moeilijke thuissituatie en vinden hier een warm thuis. Tijdens het bezoek was het kinderwerk in volle gang. Er werd gezongen en de warme maaltijd genuttigd. OZO-bestuurslid Tanja Troost had voor de kinderen een pakket met allerlei presentjes voor de kinderen meegegeven aan de deelnemers van het werkbezoek. Deze cadeautjes werden met veel enthousiasme ontvangen en natuurlijk ook door de leiding in dankbaarheid aanvaard. Dit kinderwerk voorziet in een grote behoefte en Stichting OZO is heel dankbaar dat ze hier een bijdrage aan mogen leveren. Er werd ook een gasfornuis, een wandelwagen, een autostoeltje en een grote hoeveel gebreide kleren, mutsen en knuffels overhandigd. Dit kinderwerk is een initiatief van Dorá Kacsó en haar man die predikant is in de Bátyú.
Momenteel zit Dorá behoorlijk in de problemen. Door een ongelukje met kokend water heeft ze vorige week haar benen verbrand. Natuurlijk is er direct een arts geraadpleegd. Deze gaf haar een spray waarvan ze -naar later bleek- een allergische reactie kreeg. Vooral haar rechtervoet is hierdoor behoorlijk verminkt geraakt. Ze heeft veel pijn en koorts. Van haar been zijn foto’s gemaakt en die zijn deze avond doorgestuurd naar Nederland met de vraag om advies want de wonden zien er niet goed uit. Ook deze keer viel de leegte in de dorpen weer op: lege straten en donkere huizen. Naar schatting is ruim 30% van de bevolking vertrokken uit de dorpen. Ze zijn naar het buitenland gevlucht, dan wel onder de wapens geroepen, waarbij in veel gevallen de vrouwen, kinderen en ouderen achter gebleven zijn. In combinatie met het sombere druilerige weer ontstaat een deprimerende stemming in het werkgebied van Stichting OZO. Het bestuur hoopt met het verlenen van hulp weer een klein beetje licht in dit donkere deel van Europa gebracht wordt.
Woensdag 7 en donderdag 8 februari; Het 69e werkbezoek ging woensdagmiddag van start. Na door familie en vrienden te zijn uitgezwaaid werd met de bus -gesponsord door firma De Branding- en de eigen OZO-aanhanger koers gezet richting Oekraïne. Oekraïne, een land dat deze maand twee jaar geleden getroffen werd door de inval van Rusland. Waarna een tijd aanbrak van oorlog, strijd, bloedvergieten, vluchtelingen en grote economische gevolgen, waardoor vooral de armen in het land werden getroffen. En onder die armen werkt Stichting OZO al bijna 25 jaar. Omdat er tijdens het werkbezoek minder gereisd kan worden, zal het bezoek in het teken staan van het verstevigen van de contacten met de OZO-medewerkers in Oekraïne. Aan het bezoek nemen Michel Koppenaal, Herman van Wezel, Krijn van der Wende en Adri van der Laan deel.
De reis op zich verliep zeer voorspoedig. Maar vanwege nieuwe maatregelen van de Oekraïense overheid was er zorg of er wel hulpgoederen over de grens konden komen en die zorg was niet ongegrond. De 1.800 kilometer werd heel vlot gereden: geen files, geen ongelukken maar voor in de nacht en ochtend was er wel wat regen. Maar tijdens de rit door Oostenrijk en Hongarije verscheen de zon en was het aardig voorjaarweer.
Gezien de ervaringen met de douane van vorig jaar was er wat zorg over de passage van de Hongaarse grens, maar dit ging deze keer heel vlot. Binnen 10 minuten was deze grens gepasseerd. Langer duurde het bij de douane van Oekraïne. Al vlug bleek dat er niet aan de nieuwe administratieve eisen werd voldaan. Dit ondanks dat de formulieren bij het laden van de goederen goed waren beschreven en ingediend. De douanebeambte belde naar Jenö Hidi -hij sprak alleen maar Oekraïens- en legde uit dat er een licentie van Rehoboth ontbreekt. En daarom mocht de vracht niet het land in. Kortom: er kon worden teruggekeerd of zonder kar verder gaan. Dit was een tegenvaller en de deelnemers aan het werkbezoek stonden een beetje verloren aan hun lot overgelaten op het koude douaneterrein. Jenö Hidi slaagde erin om iemand in Kiev te pakken te krijgen via de telefoon waarna de licentie vlug geregeld was. Met een licentie -die verplicht is voor goede doelen om corruptie tegen te gaan- zal het waarschijnlijk in de toekomst zelfs gemakkelijker zijn om goederen mee te nemen. Maar niets is zeker in dit land. Met grote opluchting werd richting bejaardenhuis Rehoboth gereden. Daar was de ontvangst natuurlijk hartelijk en al vlug stond de maaltijd gereed. ’s Avonds werden de kamers ingeruimd en redelijk vroeg het bed opgezocht. Vol dankbaarheid aan God kan toch worden teruggekeken op een goede start van het werkbezoek. Via deze ‘volg ons’ zal u de komende dagen op de hoogte worden gehouden van de verschillende facetten van het werk van Stichting OZO in het westelijke deel van Oekraïne.