Donderdag en vrijdag 9 en 10 februari; De vertrekdag. Alles opruimen en inpakken, de laatste gesprekken en nog even een bezoek, samen met OZO medewerker Balogh János, aan het christelijk Lyceum in Nagydobrony. We ontmoetten de directrice, een bevlogen dame met hart voor de zaak. We kregen een rondleiding door de schoolgebouwen en het bleek dat de Hongaarse overheid voor nieuwbouw gefinancierd had, maar niet voor onderhoud van de bestaande gebouwen. We bespraken de kwestie en wellicht kunnen we in de toekomst iets voor de school gaan betekenen. Tijdens de rondleiding liepen we ds. Horkay László tegen het lijf met wie we een gesprek hadden over het leven in Oekraïne in het algemeen en wat de Heere Jezus van ons vraagt in het bijzonder. Een fijne ontmoeting! Een passerende zigeunerin met een rammelende fiets kreeg en passant enkele Bijbelse adviezen mee, want nog altijd is ds. Horkay een van de meest betrokken zigeunerdominees in de regio. We gingen terug naar het verzorgingshuis waarna de koffers in de bus werden geladen, nog even een foto van twee werknemers die kunstmest gingen strooien op de akker achter Rehoboth, en het was tijd voor vertrek. We namen hartelijk afscheid, met zoals altijd de mix van: wat was het goed met elkaar, een beetje weemoed, maar ook DV tot het volgende werkbezoek! Na de grenspassage begonnen we om 15.00 uur aan de 1800 kilometer lange thuisreis die gelukkig heel voorspoedig verliep. Omstreeks dezelfde tijd op vrijdag reden we Middelharnis binnen. Bus en aanhanger werden gewassen waarna we het werkbezoek afsloten met Bijbellezing en gebed en hereniging met onze gezinnen. Psalm 4 werd gelezen: ‘Wie zal ons het goede doen zien? Verhef Gij over ons het licht van Uw aanschijn, o Heere!’. Met deze bede gaan we vol vertrouwen de toekomst in voor de humanitaire hulp van Stichting OZO in Oekraïne. Met het oog op God, maar ook met dank aan alle sponsors. En dan mag het niet onvermeld blijven dat het transport van het werkbezoek opnieuw mogelijk werd door de inbreng van de bus van Installatiebedrijf ‘De Branding’ te Ouddorp. Heel hartelijk dank namens de medewerkers van Stichting OZO in Nederland en Oekraïne!

Woensdag 8 februari; Een prachtig besneeuwd Nagydobrony! In het verzorgingshuis vermelden we vier nieuwe bewoners. Vandaag zijn we naar de school in Járok geweest en een aantal hulpadressen bezocht. Het was een prachtige rit door de besneeuwde Karpaten, zeg maar naar het ‘buitengebied’. Soms moesten we helpen duwen als de wielen spinden. Maar in de verschillende bergdorpen worden meer en meer gezinnen geholpen met voedsel- en kledinghulp en eenmaal in Járok aangekomen dronken we koffie met de leerkrachten en vermaakten we ons met de leerlingen. Want het is natuurlijk heel interessant dat er Hollanders op bezoek komen met wie je het geleerde Engels in praktijk kan brengen! De kachel brandde, het was heerlijk warm in het gebouw en elke keer weer beseffen we wat een dankbaar projecten we in dit gebied hebben. ’s Middags nog besprekingen gevoerd met de OZO medewerkers en met ds. Tamász uit Kisdobrony, die zijn dank uitsprak voor de bijdrage van Stichting OZO voor de bouw van een schuur voor de opslag van zitbanken bij begrafenissen, de begrafenisauto en een toiletgebouw. Na de avondmaaltijd nog deze Volg Ons gemaakt en dan gaan we slapen want morgen rond de middag begint de thuisreis. Vrijdagavond hopen we weer thuis te zijn. Hetzij vrijdag, hetzij zaterdag kunt u de laatste Volg Ons lezen. Iedereen bedankt voor de fijne reacties en tot de volgende/laatste keer van dit werkbezoek!

Dinsdag 7 februari; Vandaag een mistroostige dag. Regen, beetje sneeuw, mistig en koud. We bezochten in Kisdobrony ds. Tamász in de pastorie tegenover de kerk om de hulp aan allerarmsten te bespreken. In deze gemeente is er de warme naastenliefde voor de lijdende medemens. Predikant en kerkenraad, met name de diaconie, zijn altijd onbaatzuchtig bezig met het dienen van de naaste. Niet alleen aan de kerkmensen maar aan heel het dorp. Wat een voorbeeld! Met elkaar bespraken we de mogelijkheden voor hulpverlening, van Bijbels tot kleding en voedselhulp. Met elkaar bezochten we een gezin waarvan een dochtertje onlangs overleden was door koolmonoxide vergiftiging. We gingen naar de basisschool, waar de kinderen vanaf de vijfde klas een betaalde maaltijd kunnen nuttigen. Helaas voor een aantal kinderen zijn de ouders niet in staat 0,30 eurocent per dag te betalen en hierover spraken we met dominee Tamász en de schoolleiding. Kunnen we zomaar hulp bieden, zowel voor de kinderen als in de thuissituatie! Daarna naar de brandweerkazerne in Nagydobrony, alles werd in goede orde bevonden. In de eerste weken van dit jaar moesten er al vijf branden geblust worden. Vervolgens naar de polikliniek voor een ontmoeting met de directeur, maar hij was afwezig. Een telefoontje deed wonderen, hij kwam naar Rehoboth. Daar spraken we met elkaar over diverse materialen en benodigdheden voor de artsen om in Nederland op de kop te tikken. Michel repareerde een computer en installeerde printers zodat alles weer naar behoren draait. Tegen de avond ontmoetten we David Pandy, missionaris en projectbegeleider namens de Hongaarse kerk, met wie het altijd goed toeven is. Intussen keerde de winter terug in Oekraïne: temperatuur onder nul, sneeuw en ijzel. We mogen terugzien op een fijne dag waarin we met betrokken mensen het goede mogen zoeken voor onze naaste. Tot morgen!

Maandag 6 februari; Vandaag weer noest aan de arbeid. Het onderhoud van het verzorgingshuis vroeg de aandacht, evenals de diverse machines voor het landbouwproject. Een mankement aan de heftruck werd door de techneuten Michel en Albert met de meegenomen onderdelen verholpen, de gedateerde machine draait weer als een naaimachientje! In de wintermaanden staan de machines stil, maar straks als de zaaitijd aanbreekt dient alles in goede conditie te zijn en daar werd vandaag met elkaar aan gewerkt. Ook voor de schoonmaak van het kachelhuis en de buitenmuren van Rehoboth was er nu tijd. De periodieke schoonmaak van de waterzuiveringsinstallatie werd door János uitgevoerd. We waren tussendoor aanwezig bij de dagopening voor de bewoners, waar János mediteerde naar aanleiding van een Bijbelgedeelte en er met elkaar gezongen werd. In het vervolg van de dag bespraken we met elkaar de projecten. Het is zoals altijd een geweldige ervaring dat met ieders inbreng gezocht wordt naar de meest goede manier van werken. Zo zijn we bezig geweest met de voorbereidingen voor de bouw van een kapschuur op het Rehoboth terrein om de landbouwmachines in de winter op te slaan en ’s zomers producten zoals tarwe en maïs op te slaan en te kunnen drogen. Onze financiële expert Albert werkte de begroting aan de hand van de tekeningen van een Oekraïense architect uit in een Exel bestand, dit wordt morgen besproken en naar aanleiding van de financiële mogelijkheden een besluit genomen. Terwijl we skypen met Krijn en Tanja in Nederland krijgt het brandweerproject de aandacht. Morgen gaan we de kazerne in Nagydobrony bezoeken om de voortgang te bespreken. Zoals altijd lijken de dagen te kort, nog genoeg te bespreken. Morgen hoort u opnieuw van ons!

Zondag 5 februari; Vandaag zondag. Naar gewoonte begaven we ons naar de kerk, waar in mist en regen de gemeente bijeengekomen was. Binnen was het totaal niet mistig, helder en klaar werd het Evangelie verkondigd. Altijd weer bijzonder als we deel uit mogen maken van Gods wereldwijde kerk! De prediking ging over Genesis 2, waar Adam en Eva voor elkaar geschapen werden. Dit in verband met de ‘maand van het gezin’. In de Hongaarse kerk worden zaken systematisch aangepakt en in februari wordt er in de prediking speciaal aandacht geschonken aan gezinnen. Na de dienst hielden we ons bezig met de bewoners van Rehoboth, totdat er iets verkeerd ging. Door een foutje van een bewoner was de riolering compleet verstopt geraakt en zodoende moesten Jenö en Jani aan de slag om dit probleem te verhelpen. Na dit intermezzo was het tijd voor de bewoners om de huisdienst bij te wonen. Een theologiestudent verkondigde het Woord voor onze ouderen, waarna er tijd was om met de voorganger van gedachten te wisselen over de preek of persoonlijke omstandigheden. Het spreekt vanzelf dat dit voor de ouderen een belangrijk moment is. Daarna werden we opgehaald door OZO medewerker Balogh János voor de avondmaaltijd. Het was een heerlijke avond, niet in het minst door de fijne gesprekken bij de open Hongaarse en Hollandse Bijbels. Onvergetelijk! Morgen schrijven we weer verder. Iedereen bedankt voor de reacties en welterusten!

Zaterdag 4 februari; Vanmorgen naar de polikliniek in Nagydobrony gegaan om de geschonken tandartsstoel te brengen. Vorige week was er ingebroken in de poli. Onverlaten hadden de deur geforceerd en de toch al zo schaarse apparaten meegenomen en de complete apotheek leeggeroofd. Er was uiteraard aangifte van het misdrijf gedaan, maar dat heeft in Oekraïne weinig zin. Ook de tandarts kwam in een zo goed als lege praktijkruimte. Hij belde onmiddellijk naar de hogere medische instanties voor nieuwe apparaten en middelen om zijn patiënten te kunnen behandelen, maar die vonden dat dat zijn probleem was en hij zelf voor oplossingen moest zorgen. Dus moest de tandarts aan de bak om op eigen kosten zijn arsenaal weer uit te breiden. Uitgerekend in deze cruciale omstandigheden brachten we hem een goede gebruikte tandartsstoel uit Nederland! Vervolgens reden we richting de Beregszász-regio waar, soms in afgelegen dorpen, bedrijven zijn te vinden die materialen kunnen leveren voor het volgende OZO project: de Rehoboth boerderij. De vergunningen zitten er aan te komen voor de bouw van een boerderijschuur achter het verzorgingshuis, zodat de machines binnen kunnen staan. De eerste stap hiervoor is dus vandaag genomen! Onderweg viel er van alles te beleven. Hoewel het nu dooit is er in de afgelopen drie maanden tot 30 cm. sneeuw gevallen en heeft het enorm gevroren. Nu dooit de enorme sneeuwmassa hetgeen ontzettend veel water op de toch al zo beroerde wegen oplevert. Bijna-ongelukken om ons heen, beekjes die nu kolkende rivieren zijn met enorme ijsmassa’s die uit het Karpatengebergte naar beneden denderen, mist, regen, kortom we beleven een onvervalste Oekraïense winter! Maar we kwamen weer veilig op ons ‘honk’ waar we de avondmaaltijd gebruikten en nu bezig zijn met de Volg Ons en de werkbezoekpunten tot nu toe doornemen. We zijn blij met de gang van zaken tot op dit moment. Morgen is het rustdag. Maandag stropen we de mouwen weer op en gaan we verder met alles wat de aandacht vraagt. Iedereen een goede zondag toegewenst!

Vrijdag 3 februari; Zoals gezegd, na een inspannende reis en een goede nachtrust hesen we ons na een heerlijke douche in de kleren en na het ontbijt was er de ontmoeting met de Rehoboth bewoners waar we voor bezig zijn. In gesprek met de directie bereikt ons allerlei informatie, altijd weer een emotioneel gebeuren waarin mooie en minder mooie dingen de revue passeren. Wat zijn er toch oneindig veel problemen in Oekraïne! Zomaar een voorbeeld: op een hulpadres was een peuter overleden door koolmonoxide vergiftiging. We gaan dit gezin de komende dagen nog bezoeken, maar wat een verdriet door verkeerd gebruik van een kachel, door armoede veroorzaakt. De meegenomen hulpgoederen werden gelost en door hoofdzuster Erika keurig gesorteerd. Ook zijn er brandweerspullen meegenomen die zullen worden uitgezocht en gedistribueerd. De tandartsstoel gaan we morgen brengen in de polikliniek. Kortom, een relax-dag na de reis, maar vol met indrukken en zaken die aandacht moeten krijgen voor de toekomst. In het kantoor van Jenö werd een galerie foto’s opgehangen van de OZO projecten in zestien jaar tijd. Ter herinnering en opdat we de trouw van de Heere niet zouden vergeten! Tot morgen!

Woensdag en donderdag 1 en 2 februari; Hèhè, eindelijk een bericht op Volg Ons. Oekraïne zou Oekraïne niet zijn als er weer eens wat aan de knikker was. Het heeft onze techneut Michel een volle dag gekost om de niet meer werkende internet verbindingen te herstellen en nu maar hopen dat dit een poosje blijft werken. Dan nu het verslag. Woensdagavond 19.00 uur was het moment dat de bus werd gestart en, uitgezwaaid door onze dierbaren, de reis naar Oekraïne gestart werd. Even daarvoor kwamen we bijeen om een gedeelte uit de Bijbel te lezen en in gebed de Heere te vragen om Zijn zegen over de reis en het verblijf in Oekraïne, en Zijn bewarende hand over ons en hen die wij achterlieten. De reis van zo’n 1800 kilometer was behoorlijk pittig door de weersomstandigheden. In Nederland en Duitsland veel regen en mist, in Oostenrijk gladheid en sneeuw, in Hongarije miezerig weer met opnieuw veel mist en een enorme file door een aanrijding. Op de rondweg van Boedapest zag het blauw van de zwaailichten en naar we later hoorden was president Poetin van Rusland te gast bij de Hongaarse regering voor een overleg. Eenmaal in Oekraïne was het rustig aan op de slecht begaanbare wegen. Al sinds november vorig jaar was de winter fors ingetreden met zo’n 30 centimeter sneeuw en temperaturen richting -20C. Vorige week kwam er dooi zodat het op de wegen één grote bende werd van sneeuwresten, smeltwater, hier en daar oppassen voor gladheid en plotselinge mistflarden. Het was 1.00 uur middernacht toen we ons dierbare verzorgingshuis bereikten en we waren het toen behoorlijk zat. Maar geen nood: een goede nachtrust deed wonderen.