Vrijdag 18 november; Gisteren was er voor u geen “Volg Ons” om te lezen, maar vandaag willen wij dit werkbezoek toch ook op deze manier afsluiten. Nadat gisterenmorgen alles in gereedheid was gebracht om de reis aan te vangen, de persoonlijke zaken in de bus geladen en er afscheid genomen was van diegenen die achterbleven in Oekraïne, kon de reis huiswaarts om 13.00 uur beginnen. We werden tot over de Oekraïense - Hongaarse grens begeleidt door een van onze trouwe OZO medewerkers, waarna er weer 1800 kilometer aan asfalt op ons lag te wachten. De reis mocht bijzonder voorspoedig en zonder ongelukken verlopen, zodat we omstreeks 13.00 uur vanmiddag de bus weer ons eiland op konden draaien. Nadat de bus gesopt was werd deze onder hartelijke dankzegging teruggebracht bij firma “De Branding” in Ouddorp. In de avonduren kwamen we als OZO medewerkers bij elkaar om nog even bij te praten en om werkbezoek 51 af te sluiten met de lezing van Psalm 23 en gebed. Dankbaar zien we terug op een werkbezoek met wederom vele indrukken. Dit werkbezoek is ten einde, maar het werk wat Stichting OZO in Oekraïne mag verrichten niet. Mogen wij u dan ten slotte vragen om de vele hulpbehoevenden in Oekraïne, maar ook ons als stichting te gedenken in uw gebed?

Woensdag 16 november; Deze laatste volle werkdag voor ons als OZO medewerkers werd benut door een bezoek af te leggen aan Járok, een dorpje aan de voet van het Karpaten gebergte, waar Stichting OZO al diverse jaren een project heeft op een basisschool. Normaliter kan deze afstand in ongeveer een uur afgelegd worden, maar gezien de lage temperaturen en de sneeuwval duurde het ditmaal wat langer om de bestemming te bereiken en was voorzichtigheid tijdens het passeren van andere auto’s zeker geboden. De school bestaat uit 2 gebouwen, waar in het verleden op diverse manieren hulp geboden is. Een van de gebouwen is in het verleden voorzien van een houtkachel met centrale verwarming, waardoor het gebouw nu uitstekend verwarmd wordt en hiervoor slechts de helft van de vroegere hoeveelheid stookhout benodigd is. In het andere gebouw wordt tot op heden gebruik gemaakt van losse, niet economische houtkachels in de lokalen zelf. Deze kachels zijn nu echter in een abominabele staat, waardoor er veel rook in de lokalen hangt en niet alleen het onderwijzend personeel, maar ook wij ons zorgen maken over het klimaat waarin deze kinderen de dag doorbrengen. Er worden nu plannen gemaakt om te zien of er mogelijkheden zijn om hier in de toekomst verandering in te brengen.

Na een onderhoud met de school directeur en nog even genoten te hebben van de kinderen die in het speelkwartier een balletje trapten of een glijbaantje maakten in de sneeuw, reden wij nog een klein stukje de vrije natuur van het Karpaten gebergte in. Voor ons was het heerlijk om even te ontspannen in de rust, de vrijheid en de besneeuwde bergtoppen van de wildernis. Op de terugweg naar Rehoboth werd er nog even halt gehouden op een van de lokale markten, om wat spullen te kopen die nodig zijn in het verzorgingshuis, waaronder een aantal douche kranen die hoognodig vervangen moesten worden.

Intussen is de tijd alweer aangebroken dat wij wat dit werkbezoek betreft onze laatste besprekingen gaan voeren, de laatste hand aan de administratie gelegd wordt en ons gaan voorbereiden op de reis huiswaarts. Dankbaar mag er op de afgelopen week worden terug gezien, waarin veel werk verzet kon worden, we weer veel mensen ontmoetten en waar mogelijk hulp mochten bieden. Graag willen wij van de gelegenheid gebruik maken om u als trouwe lezer hartelijk te danken voor uw interesse in onze werkzaamheden in de “volg ons” van dit werkbezoek.

Dinsdag 15 november; De ijle stilte van een koude dinsdagmorgen, slechts verstoord door hanengekraai en het aanslaan van een waakhond in de verte kondigt in alle vroegte de nieuwe dag aan. Afgelopen nacht heeft het ongeveer 6 graden gevroren, waardoor de zonsopgang een prachtige vertoning was van de Oekraïense natuur. De voorraad brandhout werd in alle vroegte al aangesproken om de kachel die Rehoboth van warmte voorziet flink op te stoken voordat de bewoners wakker werden. Aangezien er voor vandaag veel op het programma stond, waren ook wij vroeg opgestaan.

Halverwege de ochtend hadden we een afspraak met de dominee van Kisdobrony, om de voortgang van het voedselproject te bespreken en dit verder op elkaar af te stemmen. De dominee nam ons mee in een ronde langs een aantal hulpadressen, waar we opnieuw versterkt werden in onze mening hoe belangrijk dit project is. De armoedige omstandigheden, gebrek aan gezond voedsel en ouders die hun kinderen niet kunnen geven wat nodig is. Kortom, situaties die met geen pen te beschrijven zijn. Dankbaar mogen wij als stichting zijn hier met de hulp van onze Nederlandse sponsors een helpende hand te kunnen toereiken. Via de dominee maakten we kennis met een vrouw uit zijn gemeente die 2 keer per week voor ongeveer 30 gezinnen een warme maaltijd bereidt. Verder brachten we nog een kort bezoekje aan de vrouw waar, na een oproep in de Onderlinge Contact, recent een oprit gerealiseerd werd, zodat ze met haar scootmobiel het huis kan verlaten. Het was voor ons indrukwekkend en hartverwarmend om te zien hoe de dominee als herder met zijn gemeenteleden omgaat en hen helpt waar hij maar kan.

Terug in Rehoboth had bezoeker Hans inmiddels weer een brandweer kazerne van de nodige spullen voorzien en werd er een doos gezinsbijbels klaar gemaakt ter verzending naar Kisdobrony. In de avonduren volgden er nog besprekingen, dus mogen terugziend op deze dag zeker spreken van een zeer productieve dag, met veel indrukken. Graag tot morgen!

Maandag 14 november; De letterlijke en figuurlijke rode draad die ons vandaag de dag door leidde, stond in het teken van de diverse brandweer projecten. Met bezoeker Hans, die als kenner van alle ins en outs van de Nederlandse brandweer op hoogte is, werden diverse brandweerkorpsen in de regio bezocht. De auto werd een aantal keren volgestouwd met uit Nederland meegebrachte materialen waarmee de korpsen geholpen worden. Tevens werden de kazernes geïnspecteerd en genoteerd met welke materialen er verder geholpen kan worden. Telkens weer is het schrijnend te horen hoe deze brandweerlieden hun levens in de waagschaal stellen om hun werk te kunnen doen met de weinige, oude en gebrekkige materialen die hen ter beschikking staan. Er zijn zelfs diverse korpsen die hun minieme salaris deels afstaan om de broodnodige materialen aan te schaffen waarin de staat hen niet voorziet. De blusploeg van Nagydobrony was alleszins bereidt om de zojuist verkregen slangen en spuitstukken direct te testen, waarbij ze uitleg kregen hoe deze zo optimaal mogelijk in te zetten. De manschappen van afdeling Chop kregen een aantal ademhalingstoestellen uitgereikt ter vervanging van hun eigen incomplete toestellen van meer dan 30 jaar oud.

Een kort bezoek werd gebracht aan de pastorie van Kisdobrony, waar Stichting OZO financieel bijgedragen heeft om een gebouw te realiseren waar de begrafenisauto, zitbanken en ander materiaal van de gemeente opgeslagen kunnen worden. De bouw is nog niet volledig afgerond, maar het is al heel duidelijk dat dit gebouw van grote waarde is voor de gemeente.

Terug in Rehoboth werd er het een en ander gedaan aan het fysieke onderhoud van het gebouw. Het zuster alarmeringssysteem had recent grote schade opgelopen door blikseminslag, maar kon nu weer gerepareerd worden met de uit Nederland gesponsorde onderdelen. Terwijl er voor de bewoners een smakelijke maaltijd bereidt werd in de keuken van het verzorgingshuis, vond een ander deel van ons team de gelegenheid om wat tijd met de bewoners door te brengen en naar hun zo vaak aangrijpende en verdrietige verhalen te luisteren. Voor ons werd in de avonduren een kleine barbecue georganiseerd, waarna er nog een poosje gewerkt werd. Tot slot werd er via Skype contact gelegd met de thuis gebleven OZO medewerkers, waarbij alle lopende zaken besproken werden.

Zondag 13 november; Een doodstille ochtend in Oekraïne, waar een straffe koude wind met een enkele sneeuwvlok om de huizen blaast. Beierende kerkklokken, die de mensen aansporen om hun plaats op te zoeken in de kerken in de verschillende dorpjes. Ook wij begeven ons naar de kerk in het naburige dorpje Kisdobrony. Het is opvallend dat de bezoekers hoofdzakelijk uit vrouwen en oudere mannen bestaan. Dit komt omdat heel veel mannen een tijdelijke baan gevonden hebben in het buurland Hongarije, waar de economie en de werkgelegenheid beduidend meer kansen bieden dan Oekraïne. De prediking, gehouden door de eigen dominee van Kisdobrony, ging over de brief aan de Galaten hoofdstuk 6, waar opgeroepen wordt om elkaars lasten te dragen en alzo de wet van Christus te vervullen. Wat een wonder dat ook hier de rijke boodschap van genade en vergeving in Christus gepredikt en beleden wordt.

Er was nog even gelegenheid om een enkel woord te wisselen met de dominee waarmee stichting OZO een warme binding heeft wat betreft de voedselhulp onder de hulpbehoevenden in en rondom zijn gemeente. Hierna werd er een poosje ontspannen vertoefd in het gezin van OZO medewerker Jenö onder het genot van een kopje koffie. Het is erg fijn om op momenten zoals deze als vrienden bij elkaar te zijn en er tijd is om ook privé met elkaar op te trekken. Veel werd er ook gesproken over de algemene situatie van Oekraïne, de zorgen die er zijn over de ontwikkelingen in het land en bijvoorbeeld geld gebrek voor veel gemeenschapszaken zoals de infrastructuur. Zelfs politieke onderwerpen werden niet geschuwd.

Het verdere van de dag werd in rust doorgebracht in verzorgingshuis Rehoboth ter voorbereiding op de nieuwe werkweek die voor ons ligt.

Zaterdag 12 november; Vandaag werd een groot deel van de dag gebruikt om de boerderij (Rehoboth boerderij) zaken te bespreken en de diverse akkers te bekijken. Met grote dankbaarheid mag er terug gezien worden op het afgelopen seizoen, waar het boerderij project met een bescheiden positief resultaat afgesloten mocht worden. Dit is tevens een mooie stimulans voor de Oekraïense OZO medewerkers die het komende jaar aan de slag gaan op een areaal van 25 hectare. Het bouwplan voor het komende jaar is opgemaakt en het onderhoud voor de diverse landbouwmachines wordt uitgevoerd. Een aantal weken geleden zijn de wintergranen reeds gezaaid, welke er op dit moment prachtig bijstaan, waardoor het nieuwe seizoen een veelbelovende start heeft gemaakt.

Op de terugweg van de landerijen naar Rehoboth (over soms dubieuze wegen, waar de 4 wiel aangedreven Lada zwoegend doorheen ploeterde) was er nog tijd om een kort bezoek te brengen aan de begraafplaats in Nagydobrony, waar een deel van de lokale bevolking bezig was met het opknappen van de toegangsweg en het planten van jonge boompjes op de afscheiding. Dit initiatief was ontstaan doordat een groep dorpsbewoners besloten had de handen ineen te slaan en met behulp van de Hongaarse regering dit te bekostigen en uit te voeren.

In de late avonduren arriveerde onze bezoeker Hans na een veilige reis vanuit Holland. Intussen gaan we ons opmaken voor de rustdag. Graag willen wij u allen een goede zondag toewensen vanuit Oekraïne.

Vrijdag 11 november; Wanneer Naydobrony vroeg wakker wordt in het verstilde Oekraïense herfstlandschap, bruist het op het terrein van Rehoboth al van allerlei activiteiten; Het gezang van de bewoners die aan de gezamenlijke dagopening deelnemen, het keukenpersoneel wat de vaat wegwerkt van het genoten ontbijt, de verzorgende zusters die hun ronde maken langs de bewoners en de bezemmakers die hun gereedschap en de te verwerken bossen riet gereed leggen om de dagtaak te beginnen. Na verloop van tijd arriveert ook de graanhandelaar, die het laatste gedeelte van de maïs oogst opkoopt.

Voor ons staat deze dag in het teken van besprekingen betreffende de vele zaken op en om Rehoboth. Natuurlijk wordt er een uitgebreide ronde over het terrein gemaakt, waarbij we ons opnieuw realiseren hoeveel werk hier verzet wordt. In het magazijn staan de boorden vol met geweckte groenten, de vorstvrije ruimte is gevuld met niet alleen consumptie aardappelen, maar ook het pootgoed voor het komende seizoen is hier opgeslagen. In zoverre dit in eigen hand is, zijn alle voorbereidselen voor de komende winter getroffen. Het mag ons zeer verheugen te zien dat er een duidelijke structuur heerst, waarbij een aangename omgeving gecreëerd is voor zowel de bewoners als het personeel.

Donderdag 10 november; De weersomstandigheden tijdens de reis naar Oekraïne lieten zich van alle zijden zien; van druilerig in Nederland, regen en natte sneeuw in Duitsland, heldere luchten en zonneschijn in Oostenrijk tot wederom een natte aankomst in Nagydobrony. Desondanks mogen we spreken van een zeer geslaagde reis. Om 18.30 uur kon de bus achter verzorgingshuis Rehoboth geparkeerd worden en kon de lading die meegenomen was gelost worden. Daar vele handen licht werk maken, was binnen afzienbare tijd de lading vanuit de bus onderdak op de bestemde plaats. De ontvangst door onze Oekraïense medewerkers was zoals gewoonlijk warm. Het is goed om elkaar na een periode van enkele maanden weer te ontmoeten, elkaar op de hoogte te brengen van de wetenswaardigheden en om de maaltijd gezamenlijk te gebruiken. Nadat de kamers waar we verblijven naar onze persoonlijke voorkeur ingericht waren en de “Volg Ons” voor vandaag verzorgt was, werd de dag bijtijds afgesloten om de werkdag morgen uitgerust te kunnen starten.

Woensdag 9 november; Het werkbezoek is begonnen! Na alle voorbereidingen kwamen we bij elkaar in de woning van Krijn en Cassandra om na de werkbezoekopening het team uit te zwaaien. Zoals altijd lazen we een gedeelte uit de Bijbel en gingen we in gebed om de Heere een zegen te vragen over de reis en het werkbezoek. Het team bestaat deze keer uit een klein gezelschap, Herman en Krijn. Michel moest voor deze reis afhaken vanwege gezinsomstandigheden. Een gast hoopt later deze week per vliegtuig te arriveren.
Na de opening lieten we de stampvol geladen bus van firma ‘de Branding’ te Ouddorp warm draaien en na de persoonlijke bagage ingeladen te hebben werd de reis gestart. Namens alle gezinnen wensen we het bezoekteam een hele goede tijd toe in Oekraïne en we zijn heel benieuwd naar hun belevenissen die op ‘Volg Ons’ zullen verschijnen!